Wydobądź z polecenia słowa-klucze. Następnie skorzystaj ze spisu lektur i dopasuj do tematu tytuły tych, które go poruszają. Wybierz dwa dobrze znane Ci utwory i zrób w brudnopisie notatki, formułując krótko argumenty. Dopiero po tej czynności sformułuj tezę. Nigdy nie odwrotnie!
Na początku wstępu powinny pojawić się Twoje refleksje zawierające np. słowa kluczowe z tematu, więc dopiero w co najmniej trzecim zdaniu sformułuj swoje stanowisko, czyli tezę.
Rozprawka to wypowiedź, w której należy się wykazać znajomością co najmniej jednej lektury obowiązkowej. Możesz wykorzystać również inny znany Ci utwór, ale jeden argument musi być poparty przykładem z lektury obowiązkowej.
To dwa różne pojęcia. Argument to dowód w postaci powszechnie znanego przekonania, które należy przywołać, by poprzeć tezę. By z kolei wzmocnić argumenty, trzeba powołać się na przykłady pokazujące znajomość tekstów literackich.
Nie pisz: „Argumentem jest bohater (...)”, ponieważ to błąd. Argumentem może być postawa bohatera, ale nie on sam. Proponuję w to miejsce: „Argumentem, który potwierdza moje stanowisko, jest zachowanie bohatera (tu nazwisko) z (tu tytuł utworu), który (tu opis sytuacji)”.
Nie pisz: „Przykładem jest książka (…)”, ponieważ to błąd. Przykładem może być sytuacja opisana w utworze bądź wydarzenie czy scena. Proponuję w to miejsce: „Przykładem, który to potwierdza, jest moment, kiedy bohater (tu nazwisko).”
W rozprawce wykaż się znajomością lektury, ale nie opowiadaj wszystkiego, co o niej wiesz. Skup się na opisie postawy bohatera, pamiętając o nazywaniu cech charakteru, lub o przedstawieniu zdarzenia, które ukazuje poruszony problem.
Każdy akapit rozwinięcia, czyli argument z przykładem podsumuj. Zacznij słowami: „To pokazuje, że”, „Na podstawie tego można uznać, iż” czy „To prowadzi do wniosku, że”.
Zamiast pisać „lektura” użyj nazw gatunkowych jak epopeja pt. „Pan Tadeusz, powieść pt. „Syzyfowe prace” czy ballada pt. „Świtezianka”.
Nie mieszaj czasu teraźniejszego z przeszłym. Pisząc o wydarzeniach czy postawie bohaterów z lektur, stosuj jednolity czas gramatyczny.
Unikaj sformułowań w stylu: „Moim pierwszym/drugim/trzecim argumentem…”. Opisując dorosłego bohatera, używaj jego nazwiska, np. „Ebenezer Scrooge” zamiast „Ebenezer”.
Zakończenie to nie kopia wstępu, więc sformułuj swoje stanowisko innymi słowami, unikając przy tym powtórzeń. Ta część wypracowania powinna zawierać co najmniej dwa zdania.
Zadbaj o logiczną strukturę, czyli o wstęp, rozwinięcie oraz zakończenie i zaznacz je akapitami.
Zwracaj uwagę na błędy językowe, ortograficzne czy interpunkcyjne, poprawiając je na bieżąco.
W tytułach dzieł wielką literą napisz tylko pierwszy wyraz, np. „Kamienie na szaniec” czy „Quo vadis”, chyba że zawierają nazwę własną, jak np. „Pan Tadeusz”.
Odmieniaj nazwiska, np. „Soplica zabił Stolnika Horeszkę” (a nie Horeszko) albo „W Zemście Aleksandra Fredry” (a nie Fredro).
Pamiętaj o poprawnej pisowni np. „naprawdę”, „na pewno”, „Mały Książę” - nazwa własna, „polski” - przymiotnik, „Niemcy”, „Rosjanie”, „Polacy” - nazwy mieszkańców państw.
Stosuj przecinki w zdaniach złożonych, stawiając je przed spójnikami „gdy”, „który”, „jeżeli”, „ponieważ”, „ale”, „jednak”, „więc” i zwracaj uwagę na wyjątki jak „chyba że” czy „mimo że”.
Do dzieła! Trzymam za Ciebie kciuki.